Salar Baba Oğuznâmesi

Türkçenin çok geniş coğrafyalarda yazı dili olarak güçlü biçimde yerleşebilmesini sağlayan etkenlerden en önemlisi Türklerin sahip olduğu zengin sözlü gelenektir. Yüzyıllar boyunca şifâhi olarak kulaktan kulağa aktarılan sözlü kültür ögelerinin zaman içerisinde yazıya geçirilmesiyle çeşitli konulardaki bu anlatıları içeren birçok yazılı eser meydana getirilmiştir. Bu eserlerin en önemlilerinden biri Oğuz Türklerinin menkıbevi tarihini konu edinen Oğuznâme metinleridir. Yüzyıllar içerisinde farklı müellifler tarafından değişik hacimlerde otuz kadar Oğuznâme metni kaleme alınmıştır. Oğuznâme müelliflerinden biri de 16. yüzyılda yaşadığını tahmin ettiğimiz Nusaylı Türkmen Salar Baba’dır. Salar Baba hakkında maalesef geniş malumata sahip değiliz. Hakkındaki kısıtlı bilgiler kendi eserlerinin satır aralarından çıkardığımız bilgi kırıntılarıdır. Buna göre Salar Baba’nın babasının adı Qul’alı’dır ve Haridari lakabıyla bilinmektedir. Müellif, kaleme aldığı eserine Oğuz ve Evlad ve Etba ve Bakıye Etrak Tarihi adını vermiştir. 16. yüzyıl Çağatay Türkçesinin bu değerli eseri, hazırlamış olduğumuz çalışmaya kadar tabiri caizse unutulmaya yüz tutmuştur. Çalışmamızda Oğuz ve Evlad ve Etba ve Bakıye Etrak Tarihi üzerinde dil incelemesi yapılmış, eserin metnine, tercümesine ve transkripsiyonuna yer verilmiştir. Ayrıca araştırmacıların eser içindeki bilgilere kolay ulaşabilmesi adına çalışmanın sonuna dizin ve özel adlar dizini eklenmiştir. Müdekkik okuyucular için Kiril harfli orijinal metin de çalışmaya dahil edilmiştir.