KEMALEDDİN MEHMED EFENDİ (İstanbul, 1553 – İsakçı, 1621)

Kemaleddin Mehmed Efendi, 1553 yılında İstanbul'da doğdu. İlk eğitimini eş-Şekâiku'n-nu'mâniyye müellifi babası İsâmuddîn Ahmed Efendi'den aldı. Sonrasında uzun süre Şeyhülislam Ebu's-suûd Efendi'den tefsir okudu, onun yardımcılığını yaptı. Nakşibendi şeyhlerinden Hafız Ahmed Buharî ve Aziz Mahmud Hüdayî'den istifade edip ilmini geliştirdi. O, kendi ifadesiyle ömrünü ulûm-ı arabiyye ve edebiyyeyi tahsille geçirmiştir.

Sahn-ı Semân ve çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. Üsküdar, Halep ve Şam kadılıklarında bulundu. 1603'te de İstanbul kadılığına getirildi, aynı yıl Anadolu kazaskerliğine tayin edildi ve bu görevini 1611'e kadar sürdürdü. 1612'de Rumeli kazaskerliğine getirildi. Kemaleddin Efendi, 1621'de 2. Osman'ın Leh seferine katıldı ancak yolda hastalandı ve İstanbul'a dönmesine müsaade edildi. Dönerken Tuna nehri kenarında İsakçı'da vefat etti. Naaşı İstanbul'a getirilip Âşık Paşa Cami mezarlığında babasının yanına defnedildi.

Kadılık, kazaskerlik, müderrislik gibi görevlerin yanı sıra birçok telif ve tercüme esere imza atmış olan Kemaleddin Mehmed Efendi şiirlerinde Kemalî mahlasını kullanırdı. Eserlerinden en önemlisi, babası Ahmed Efendi'nin ünlü eseri olan Miftâhu's-Saâde ve Misbâhu's-Siyâde'yi bazı ekleme ve şerhlerle iki cilt halinde Arapça'dan Türkçe'ye Mevzûâtü'l-Ulûm ismiyle tercüme ettiği eseridir.